مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی

مدیریت مالیات بر درآمد، چه در قالب اشخاص حقوقی و چه صاحبان مشاغل حقیقی، یکی از حیاتی‌ترین وظایف مدیران عامل و مدیران مالی (CFO) در هر بنگاه اقتصادی محسوب می‌شود. انطباق کامل با قوانین مالیاتی نه تنها از اعمال جرائم سنگین جلوگیری می‌کند، بلکه مسیر بهره‌مندی از مشوق‌های دولتی و نرخ‌های حمایتی را نیز هموار می‌سازد. در نظام مالیاتی ایران، بخش عمده‌ای از ریسک‌های انطباق حول محور شفافیت اطلاعات و گزارش‌دهی دقیق معاملات می‌چرخد، که ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم در کانون این حساسیت‌ها قرار دارد. این گزارش، به مدیران کسب‌وکار کمک می‌کند تا با درک عمیق ساختار مالیاتی و الزامات مرتبط با گزارشات فصلی و ریسک‌های کیفری، استراتژی‌های موثری برای مدیریت بهینه تکالیف مالیاتی تدوین کنند.

مبانی و ساختار مالیات بر درآمد در نظام حقوقی ایران (مالیات عملکرد)

مالیات عملکرد به عنوان ستون فقرات درآمدهای دولت، بر اساس سود خالص اشخاص حقیقی و حقوقی تعیین می‌شود و چارچوب آن در قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶/۱۲/۰۳ و اصلاحات بعدی آن تدوین شده است.  

اصول مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی

در نظام مالیاتی ایران، اشخاص حقوقی (شرکت‌ها) مکلف به پرداخت مالیات بر درآمد خود بر اساس نرخ ثابت هستند. نرخ مالیات بر درآمد کلیه اشخاص حقوقی ایرانی، نسبت به مجموع درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران کسب می‌کنند، به صورت ثابت ۲۵ درصد از درآمد مشمول مالیات تعیین شده است.  

مبنای محاسبه و تکالیف زمان‌بندی:

محاسبه درآمد مشمول مالیات برای شرکت‌ها بر پایه سود خالص سالانه، پس از کسر تمامی هزینه‌های قانونی و قابل قبول انجام می‌پذیرد. درآمدهای مشمول مالیات می‌توانند شامل سودهای حاصل از سرمایه‌گذاری، فعالیت‌های تجاری، خدمات و سایر موارد باشند. اشخاص حقوقی موظف‌اند اظهارنامه مالیاتی عملکرد خود را مطابق با سال مالی شرکت تنظیم و ارسال کنند. مهلت قانونی تسلیم این اظهارنامه، چهار ماه پس از پایان سال مالی شرکت تعیین شده است. اهمیت این مهلت به اندازه‌ای است که رعایت آن، شرط اولیه برای استفاده از برخی معافیت‌ها، مانند نرخ صفر مالیاتی، تلقی می‌شود.  

ریسک مدیریت ساختار مالکیتی در شرکت‌های دولتی و مختلط:

مدیران شرکت‌هایی که تمام یا بخشی از سرمایه آن‌ها متعلق به دولت یا شهرداری‌هاست، باید به پیچیدگی‌های ماده ۱۰۵ توجه ویژه‌ای داشته باشند. بر اساس مقررات، این شرکت‌ها پس از پرداخت ۲۵ درصد مالیات عملکرد، نسبت به مابقی درآمد خود، مجدداً مشمول نرخ‌های پلکانی ماده ۱۳۱ (نرخ مالیات اشخاص حقیقی) خواهند بود، البته به نسبت سهم سهامداران دولتی یا شهرداری‌ها. این ساختار نشان می‌دهد که اگرچه نرخ مالیاتی بر سود توزیع نشده برای شرکت ۲۵ درصد باقی می‌ماند، اما نحوه محاسبه مالیات بر سهم دولت در سود شرکت، منجر به پیچیدگی‌هایی در برنامه‌ریزی مالیاتی و تعیین سود تقسیمی و انباشته می‌شود. مدیران باید مطمئن شوند که محاسبات مالیات در این شرکت‌ها به درستی تفکیک و اعمال شود تا از بار مالیاتی مضاعف اجتناب گردد.  

ساختار مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل)

اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل) از نظر مالیاتی بر اساس حجم و نوع فعالیت خود (ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم) به سه گروه اصلی (اول، دوم و سوم) تقسیم‌بندی می‌شوند. این طبقه‌بندی، نوع دفاتر، اسناد و مدارکی را که مودیان موظف به نگهداری و ارائه آن‌ها هستند، مشخص می‌کند.  

تکالیف نگهداری اسناد:

مالیات مقطوع و اظهارنامه:

سازمان امور مالیاتی هر ساله در قالب تبصره ماده ۱۰۰، شرایطی را برای پذیرش مالیات مقطوع تعیین می‌کند. این امکان، به ویژه برای مشاغل کوچک‌تر، فرآیند تسلیم اظهارنامه کامل را ساده‌تر می‌سازد. با این حال، آخرین مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی عملکرد سال ۱۴۰۳ (در سال ۱۴۰۴)، طبق بخشنامه‌های جدید سازمان امور مالیاتی، تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۴ تمدید شده است.  

مالیات بر حقوق و دستمزد (مسئولیت تکلیفی کارفرما)

مالیات بر حقوق، مالیاتی است که کارفرما (شخص حقوقی) وظیفه دارد آن را محاسبه، از حقوق کارکنان کسر کرده و در موعد مقرر (معمولاً تا پایان ماه بعد) به سازمان امور مالیاتی ایصال کند. در سال ۱۴۰۳، حقوق مازاد بر سقف معافیت سالانه مشمول نرخ‌های پلکانی (۰٪، ۱۰٪، ۱۵٪، ۲۰٪ و… تا ۳۰٪) است. این نرخ‌ها بر اساس میزان مازاد درآمد محاسبه می‌شوند. مدیران باید به این نکته توجه کنند که اگرچه مالیات حقوق، مالیات بر درآمد کارکنان است، اما مسئولیت قانونی کسر و پرداخت آن بر عهده کارفرما است. عدم ایصال به موقع مالیات‌های کسرشده، طبق ماده ۲۷۴ قانون مالیات‌های مستقیم، جرم مالیاتی محسوب می‌شود. بنابراین، مدیران باید فرآیندهای داخلی را دقیقاً منطبق با بخشنامه‌های جاری تنظیم کنند تا از جریمه‌های عدم ایصال مالیات‌های تکلیفی اجتناب شود.  

ابزارهای حمایتی و تشویقی دولت (نرخ صفر، معافیت‌ها و CGT)

دولت برای حمایت از تولید، صادرات و تشویق به سرمایه‌گذاری مولد، سیاست‌هایی را در قالب نرخ صفر مالیاتی و معافیت‌های هدفمند طراحی کرده است که مدیران باید برای بهره‌مندی از آن‌ها، الزامات قانونی را به دقت رعایت کنند.

مدیریت استراتژیک مالیات با نرخ صفر

نرخ صفر مالیاتی یک سیاست موقت حمایتی است و نباید با معافیت دائمی مالیاتی اشتباه گرفته شود. این سیاست به طور خاص برای حمایت از بخش تولید و جلوگیری از ورشکستگی کسب‌وکارها تعریف شده است.  

مشمولین و مشوق‌های اصلی:

این نرخ تشویقی به کلیه واحدهای تولیدی، خدماتی و معدنی (با پروانه بهره‌برداری)، دفاتر خدمات گردشگری و زیارتی، و بنگاه‌هایی که بیش از ۵۰ نفر پرسنل دارند، تعلق می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین مصادیق اعمال نرخ صفر، حمایت از صادرات است. معادل ۱۰۰ درصد از درآمد حاصل از صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی داخلی مشمول نرخ صفر مالیاتی است. همچنین ۲۰ درصد از درآمد حاصل از صادرات مواد خام نیز مشمول این نرخ خواهد بود.  

ریسک استراتژیک انطباق و شروط حیاتی:

سازمان امور مالیاتی مکلف است پس از تعیین درآمد مشمول مالیات مودیان بر اساس مستندات، مدارک و اظهارنامه ارائه شده، مالیات آن‌ها را با نرخ صفر محاسبه کند. مدیران تولیدی باید درک کنند که نرخ صفر یک “امتیاز مشروط” است. اگر یک شرکت به دلیل عدم پلمب به موقع دفاتر یا تأخیر در ارائه اظهارنامه، مرتکب خطای شکلی شود، دفاترش رد شده و کل مزیت نرخ صفر را از دست می‌دهد و مشمول نرخ عمومی ۲۵ درصدی خواهد شد. از این رو، برای مدیران تولیدی، رعایت دقیق تکالیف شکلی (زمان‌بندی و پلمب دفاتر) از اهمیت استراتژیک برخوردار است و اولویت بالاتری نسبت به مدیریت سود صرف دارد.  

چشم‌انداز مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) و مدیریت دارایی

مالیات بر عایدی سرمایه (Capital Gains Tax)، که در قالب یک طرح جدید در حال بررسی و تصویب است، به دنبال ساماندهی تراکنش‌های مالی و کنترل سوداگری در بازارهای غیرمولد است. هدف اصلی از این قانون، ایجاد ثبات در بازارهای دارایی مانند مسکن، طلا و خودرو و هدایت نقدینگی به سمت بخش‌های مولد اقتصاد است.  

معافیت‌های بورس و جهت‌گیری کلان

بر اساس قانون جدید پیشنهادی، هرگونه سود حاصل از خرید و فروش دارایی‌هایی نظیر املاک، خودرو، طلا و جواهر، و ارز خارجی مشمول CGT خواهد بود، مگر اینکه شرایط معافیت خاصی (مانند طول مدت نگهداری دارایی) فراهم باشد. نکته مهم برای مدیران مالی، معافیت کامل بازارهای سرمایه‌ای است. تمامی درآمدهای حاصل از خرید و فروش اوراق بهادار، سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری (از جمله صندوق‌های درآمد ثابت و طلا) در بورس و فرابورس، از این مالیات معاف شده‌اند. علاوه بر این، نقل و انتقال اوراق بهادار بازارگردانی توسط بازارگردانان دارای مجوز، از پرداخت مالیات مقطوع نیم‌درصدی نیز معاف است.  

اثر مدیریتی و استراتژی خزانه داری

این معافیت کامل بورس، تلاشی آشکار از سوی دولت برای تقویت بورس به عنوان تنها بستر رسمی، شفاف و امن برای سرمایه‌گذاری است. مدیران خزانه‌داری شرکت‌ها باید تخصیص دارایی‌های مازاد و نقدینگی شرکت را با در نظر گرفتن این مشوق‌ها تنظیم کنند. سوق دادن سرمایه‌گذاری‌ها به سمت ابزارهای مالی بورسی، نه تنها شفافیت فعالیت‌های مالی شرکت را افزایش می‌دهد، بلکه آن را در برابر ریسک‌های ناشی از مالیات بر عایدی احتمالی در بازارهای فیزیکی مصون می‌دارد.

ستون فقرات انطباق مالیاتی: معاملات فصلی

ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم، که به استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی و پایگاه داده‌های هویتی و معاملاتی مودیان اختصاص دارد، حیاتی‌ترین حوزه برای انطباق عملیاتی کسب‌وکارها و مهم‌ترین ابزار سازمان امور مالیاتی برای کشف کتمان درآمد و فرار مالیاتی است.

الزامات ثبت و صدور صورتحساب تحت ماده ۱۶۹

مشمولین و تکالیف اصلی

کلیه اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل گروه اول (که بر اساس آیین‌نامه اجرایی ماده ۹۵ در گروه اول طبقه‌بندی می‌شوند) موظف به ارسال گزارشات فصلی خرید و فروش خود هستند. طبق ماده ۱۶۹، مودیان مکلفند برای انجام معاملات خود، صورتحساب صادر کرده و شماره اقتصادی خود و طرف معامله را در صورتحساب‌ها، قراردادها و سایر اسناد مشابه درج نمایند. برای اشخاص حقوقی، از سال ۱۳۹۹، استفاده از شناسه ملی جایگزین کد اقتصادی شده است.  

مهلت‌ها و جرائم سنگین ناشی از خطا در ثبت

مهلت قانونی ارسال گزارشات فصلی (خرید و فروش) به سامانه TTMS، ۴۵ روز پس از پایان هر فصل تعیین شده است. عدم انطباق با این الزامات، مستقیماً به اعمال جرائم سنگین منجر می‌شود. جریمه‌هایی نظیر عدم صدور صورتحساب، عدم درج شماره اقتصادی خود یا طرف معامله، و یا استفاده از شماره اقتصادی دیگران، معادل ۲ درصد مبلغ مورد معامله است.

مدیریت ریسک در جزئیات کوچک

جریمه ۲ درصدی ماده ۱۶۹ بر مبنای مبلغ کل معامله محاسبه می‌شود، نه بر مبنای مالیات بر درآمد آن. این امر ریسک مالیاتی را به شدت افزایش می‌دهد. برای مثال، اگر یک شرکت معامله‌ای بزرگ به ارزش ۱۰ میلیارد ریال انجام دهد و تنها به دلیل یک خطای سیستمی (مثلاً عدم به‌روزرسانی شناسه ملی طرف معامله در نرم‌افزار)، مشمول این جریمه شود، باید ۲۰۰ میلیون ریال جریمه پرداخت کند. بنابراین، سیستم‌های کنترل داخلی شرکت باید فرآیندهای دقیقی برای تضمین ورود صحیح و به‌روزرسانی مستمر داده‌های هویتی طرفین معامله پیاده‌سازی کنند.

شیوه‌های گزارش‌دهی و مدیریت اصلاحات در TTMS

برای تسهیل فرآیند گزارش‌دهی، مقرراتی برای معاملات خرد در نظر گرفته شده است. مودیان می‌توانند خریدهای خود را تا میزان ۵ درصد مبلغ حد نصاب معاملات کوچک (که هر سال توسط هیئت وزیران اعلام می‌شود) به صورت تجمیعی و در یک سطر گزارش کنند. این امر به کاهش حجم گزارش‌دهی برای معاملات جزئی کمک می‌کند.  

اهمیت زمان‌بندی اصلاح اطلاعات

در صورتی که مودی نیاز به اصلاح گزارش ارسالی خود داشته باشد، می‌تواند از بخش “مشاهده/ویرایش” در سامانه معاملات فصلی (۱۶۹) استفاده کند. با این حال، مدیران باید به یک ریسک حیاتی توجه کنند: طبق بخشنامه‌های سازمان مالیاتی، به محض شروع فرآیند رسیدگی و ممیزی، امکان ویرایش یا حذف اطلاعات معاملات رسیدگی‌شده توسط مودی مسدود می‌شود. از آنجایی که بازرسی‌ها (ماده ۱۸۱ ق.م.م) می‌توانند در هر زمانی آغاز شوند ، اگر مودی مغایرتی را پس از شروع ممیزی کشف کند، عملاً ابزار رسمی دفاع از طریق اصلاح گزارش را از دست می‌دهد. بنابراین، تیم مالی نباید ۴۵ روز را صرفاً مهلت ارسال بداند، بلکه باید این بازه زمانی را فرصتی برای بازبینی، تطبیق داخلی و انجام اصلاحات اولیه پیش از شروع ممیزی در نظر بگیرد.

تطبیق گزارش فصلی با اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده

یکی از مهم‌ترین فرآیندهای ممیزی نوین، تطبیق داده‌ها بین گزارشات فصلی (۱۶۹) و اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده است. این دو گزارش باید از نظر مبالغ دارای ارزش افزوده و مبالغ پایه معامله، کاملاً منطبق باشند.

تفاوت در زمان‌بندی و جریمه استرداد

تیم مالی باید به تفاوت مهلت‌های ارسال توجه کند: اظهارنامه ارزش افزوده باید ظرف ۱۵ روز پس از پایان هر فصل ارسال و مالیات متعلقه پرداخت شود. این مهلت به مراتب کوتاه‌تر از ۴۵ روز مهلت ارسال TTMS است. اگر سازمان امور مالیاتی در مهلت مقرر قانونی (سه ماه) نسبت به استرداد مالیات بر ارزش افزوده (ناشی از صادرات یا خرید سنگین ماشین‌آلات) اقدام نکند، موظف به پرداخت جریمه‌ای معادل ۲ درصد در ماه به مودی خواهد بود. این جریمه، یک اهرم قانونی مهم برای مودیان در برابر تأخیرهای سازمان است.

تکنیک گزارش‌دهی ارزش افزوده در فصلی

در عمل، برای جلوگیری از ایجاد مغایرت‌های بزرگ در سیستم‌های تطبیق سازمان، مبالغ خرید و فروش در گزارشات ماده ۱۶۹ باید خالص از مالیات بر ارزش افزوده گزارش شوند. اگر ارزش افزوده به مبلغ مورد معامله افزوده شود و در گزارش ۱۶۹ منعکس گردد، این امر منجر به عدم تطابق با ارقام پایه گزارش‌شده در اظهارنامه‌های عملکرد و ارزش افزوده می‌شود. مدیران باید تضمین کنند که فرآیندهای حسابداری، مالیات بر ارزش افزوده را به درستی تفکیک کرده و صرفاً مبلغ اصلی کالا یا خدمت را در گزارش‌های ماده ۱۶۹ لحاظ می‌کنند. استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری که توانایی تفکیک و تهیه فایل‌های استاندارد فصلی را دارند، می‌تواند این ریسک را به حداقل برساند.

مدیریت ریسک‌های بحرانی و مجازات‌های کیفری

مدیریت ریسک‌های مالیاتی فراتر از پرداخت جریمه است و شامل پرهیز از اقدامات مجرمانه مانند کتمان درآمد و معاملات صوری است که پیگردهای کیفری جدی را در پی دارد.

جرم مالیاتی و مواجهه با معاملات صوری

معامله صوری به معامله‌ای اطلاق می‌شود که طرفین آن به ظاهر قصد انجام معامله را دارند، اما نیت واقعی آن‌ها اجرای تعهدات قانونی نیست و اغلب با هدف فرار از دین یا مالیات صورت می‌گیرد. این معاملات در حسابرسی‌های مالیاتی (به ویژه معاملات با اشخاص مرتبط) مورد توجه ویژه قرار می‌گیرند.

مصادیق جرم مالیاتی درجه شش

پیامدهای مضاعف برای اشخاص حقوقی

مسئولیت کیفری برای شخص حقوقی، مانع از مسئولیت کیفری شخص حقیقی (مرتکب جرم) نیست. علاوه بر این، طبق ماده ۲۷۵، شخص حقوقی به دلیل ارتکاب جرم مالیاتی می‌تواند به مدت شش ماه تا دو سال به مجازات‌هایی مانند ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا ممنوعیت از صدور برخی اسناد تجاری محکوم شود.

استراتژی مدیریت فاکتورهای غیرواقعی

سازمان امور مالیاتی در مواجهه با صورتحساب‌های غیرواقعی، به مودی (خریدار) فرصتی حداکثر یک ماهه می‌دهد تا خریدار و فروشنده واقعی را معرفی کند. اگر مودی نتواند فروشنده واقعی را معرفی کند، اعتبار مالیاتی خرید (در ارزش افزوده) پذیرفته نمی‌شود و موضوع برای پیگرد قضایی به مراجع ذیصلاح ارجاع می‌گردد. سیاست مدیریت ریسک شرکت باید بر شناسایی دقیق طرف‌های معامله و شفافیت کامل استوار باشد. مدیران باید در صورت مواجهه با فاکتورهای مشکوک، نهایت همکاری را برای معرفی طرف واقعی معامله به سازمان امور مالیاتی داشته باشند تا ریسک عدم پذیرش هزینه‌ها و پیگرد کیفری کاهش یابد.

قیمت‌گذاری انتقالی (Transfer Pricing) و اشخاص وابسته

معاملات با اشخاص وابسته (Related Parties) از نقاط پرریسک در حسابرسی مالیاتی است، زیرا احتمال فرار یا اجتناب مالیاتی از طریق دستکاری قیمت‌ها در این معاملات وجود دارد.  

ضرورت مستندسازی قیمت‌گذاری انتقالی

در مواجهه با حسابرس مالیاتی، صرف افشای معاملات با اشخاص وابسته کافی نیست. شرکت‌هایی که با شرکت‌های فرعی یا وابسته خود (حتی در داخل کشور) معامله می‌کنند، باید مستندات کامل قیمت‌گذاری انتقالی را آماده کنند. این مستندات باید شامل تحلیل عملکرد و مقایسه قیمت‌های اعمال شده با قیمت‌های بازار آزاد باشد تا دلیل اقتصادی و تجاری قیمت‌گذاری در ممیزی‌ها به درستی توجیه شود و از تعدیل درآمد توسط ممیز جلوگیری گردد.

جرائم، مرور زمان و استراتژی دفاع مالیاتی

شناخت جرائم، محدودیت‌های زمانی برای مطالبه مالیات (مرور زمان) و مراحل قانونی اعتراض، بخش نهایی و ضروری برای مدیریت هوشمندانه ریسک‌های مالیاتی توسط مدیران است.

جرائم عدم انجام تکالیف و کتمان درآمد

مدیریت مرور زمان و نگهداری اسناد حیاتی

مرور زمان رسیدگی (ماده ۱۵۷)

بر اساس ماده ۱۵۷ قانون مالیات‌های مستقیم، سازمان امور مالیاتی تنها تا پنج سال از تاریخ سررسید پرداخت مالیات سال عملکرد مربوطه، مهلت دارد تا نسبت به رسیدگی، مطالبه و وصول مالیات عملکرد و جرائم آن اقدام کند.

تثبیت مرور زمان ماده ۱۶۹

مرور زمان جرائم مربوط به عدم ارسال معاملات فصلی (ماده ۱۶۹ مکرر) نیز تابع مهلت ۵ ساله ماده ۱۵۷ است. دیوان عدالت اداری با ابطال بخشنامه‌های قبلی سازمان، تأکید کرد که مطالبه جرائم ماده ۱۶۹ نباید به گونه‌ای انجام شود که مرور زمان آن از پنج سال فراتر رود. این حکم به مدیران این اطمینان را می‌دهد که دوره ریسک بابت خطاهای معاملاتی گذشته، محدود و تعریف شده است.

الزام نگهداری اسناد (تضاد ۵ ساله و ۱۰ ساله)

اگرچه مهلت مطالبه مالیات توسط سازمان ۵ سال است، اما سایر قوانین کشور، مدیران را موظف به نگهداری اسناد برای مدت طولانی‌تری کرده است. قانون تجارت، قانون ارزش افزوده مصوب ۱۳۸۷ (که برای اسناد قبلی صادق است)، و به ویژه آیین‌نامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی، مودیان را مکلف به نگهداری دفاتر، اسناد و مدارک حسابداری به مدت ۱۰ سال می‌دانند. مدیران نباید صرفاً به مهلت ۵ ساله رسیدگی مالیاتی اکتفا کنند. نگهداری ۱۰ ساله اسناد ضروری است تا شرکت بتواند در صورت بروز اختلاف، مدارک لازم برای دفاع از هزینه‌های سنواتی، اثبات عدم کتمان درآمد یا حل دعاوی حقوقی را در دسترس داشته باشد. طراحی یک نظام بایگانی و دیجیتالی‌سازی (Archive Management) که دسترسی سریع به اسناد تا سقف ۱۰ سال را تضمین کند، یک اقدام مدیریتی حیاتی است.

فرآیند حل اختلاف و اعتراض به آراء مالیاتی

در صورت بروز اختلاف میان مودی و سازمان امور مالیاتی، مرجع اصلی رسیدگی، هیأت حل اختلاف مالیاتی (موضوع ماده ۲۴۴) است. این هیأت موظف است به کلیه اختلافات مالیاتی رسیدگی نماید.

اعتراض به برگ تشخیص

در صورتی که مودی برگ تشخیص مالیات را مورد قبول نداند، باید دلایل عدم پذیرش را به صورت مستدل در ظهر برگ منعکس کرده و ظرف مهلت قانونی به اداره امور مالیاتی مربوطه تسلیم کند تا پرونده برای رسیدگی به هیئت حل اختلاف ارجاع شود.

اهمیت حضور فعال در هیأت

عدم حضور مودی، وکیل یا نماینده قانونی او در جلسه هیئت، مانع از رسیدگی و صدور رأی توسط هیئت نخواهد شد. مدیران باید از اهمیت حضور نماینده مطلع (مانند مشاور مالیاتی متخصص یا مدیر مالی) در تمامی جلسات اطمینان حاصل کنند تا دفاعیات شرکت به صورت مستدل ارائه و ثبت شود.

مهلت اعتراض به رأی قطعی

پس از صدور رأی توسط هیأت حل اختلاف مالیاتی (بدوی یا تجدیدنظر)، مودی مقیم ایران ظرف مدت ۳ ماه و مودی مقیم خارج از کشور ظرف مدت ۶ ماه فرصت دارد تا نسبت به ثبت دادخواست و طرح دعوی در دیوان عدالت اداری اقدام نماید. استفاده از مشاوران مالیاتی متخصص در این مراحل قضایی، سنگ بنای یک دفاع موفق در برابر آراء مالیاتی است.

جمع‌بندی و توصیه‌های استراتژیک برای مدیران کسب‌وکار

رعایت کامل و دقیق تکالیف مالیاتی، به ویژه در حوزه‌های حساس اطلاعاتی مانند ماده ۱۶۹، تنها یک وظیفه قانونی نیست، بلکه یک استراتژی حیاتی برای مدیریت ریسک‌های مالی و اعتبار شرکت است. سیستم مالیاتی کشور به سمت شفافیت کامل و تطبیق داده‌ها حرکت کرده و هرگونه مغایرت یا کتمان درآمد، به سرعت توسط سامانه‌های هوشمند شناسایی می‌شود.

منابع:
https://rc.majlis.ir
https://wikihoghoogh.net
https://taxjournal.ir